ՆՄՈՅՇ ՄԸ ՔԵՍԱՊԻ ՀԱՅԵՐԷՆԷՆ
Կիցիրի չը կիցիրի մորդ մը ունիցիրի կընէ մը իլան տղա մը։ Ուըր մը ադ մորդը կը խիսսա։ Կընեը մարդոն խիսիլէն քենէ մը ուըր սօնրա տղէն մինէն գաղտոկ տէրվըշ մորդ մը կառնի։
Ադ տէրվըշը կուզի կինկուն տոնը ուրթիլ ըմմը տղէն մինէն վախնիլոն չուրդոր. ադ սէպէպոն կընէեը իլան տէրվըշը ֆըրսանտ մը կը բէտվեն տղան սպենիլա։ Տէրվըշը հա էսի դա տղէն մարը. ուըր մը դոն սոտ հիվընցէ, եբըր կը հարցնի չէ՞ հաննու քի. էսո քէֆսըզիմ էկէր ընծի թի կը բիրիս Ասլանը կէթ կը ջուղնում։ Քէնը ուըր մը սօնրա կընէեը կը հիվըննու տղան կը հարցընի չէ՞ հաննու քի, կէսի. հիվունտիմ, չէ՞ հոզիս կէսի. Օղլում իս եաս հիվընտութիւնէն չըմ խելիսէ էկար ընծի Ասլանը կէթ չըսգըննէ։ Ետուր ըրվան տղան կըննի կուրթու, ադ վախըդը զԱսլանէն ձէգիրը խելիսոծ իղիրի։ Շոտ կուրթու քէչ կուրթու կը հէսնա եԱսլանէն մաղարան. Ասլանը հուտը առոծ թագգան, կուգու պըր ուտիզը. ձէգիրը կէսին թա մարը եաթ մը դիպէ ադ ըզմի խելիսից անորը. ընծադ եբըր կեսին, Ասլանը կուրթու խաչը կէսի էր.- Չէ՞ հոզիս, ան կէսի.- Քու մինէն հոզիմ քէչ մը կէթ. կուտու էր քէչ մը, կառնի կը տանա մորը, մարը կը խումի, կը ջուղնու։ Կուգու տէրվըշը կը հարցնի կինկոն չո՞ց իրոց, իբի՞ց.- Հովը կէսի կընէեը.- Այ ադ նատոր կըտրէճ տղա մը իղիրի, ադ չիղով, ասթավէս էսո էր, ֆըլան ատա կու պաղչա մը սատա խնծուր հէնկէ թի կուրթոս բիրիս ընծի կը ջուղնում։ Տղան կըննի կուրթու կը հասնա ծուվոն իզիրը կիշի, կիշի, կը շաշմըշէննու. չո՞ց պըր ուրթում կէսի, եատ սըրան մէթքը կ՚ինայ ըրկը մէզզը թիլլեեը. զատ մեզը թըլլիննիրը Ասլանը տըվոծ էր կեթնէն հիտը, իլան էսոծ էր եբըր զաս ըրկը մեզը թիլլէեը մէկմէկ կը դիպցընիս ան թագգան իս կը հէսնեմ քի։ Մէկըմէկ կը քիշտի զիրինք, կուգու Ասլանը, կըննի կը հիծնա եըրվան, կը բեդդըվա ծովը լուղիլուն լուղիլուն կը հեսնա թա եոն. կըննի կառնի ըրք խնծուր. կը հիծնա զԱսլանը կը դառնուն եիտ հազ մարը։ Մարը կէսի բիրի՞ օղլում -. Հովը բիրա եէմո կէսի մարը կուտի զըրք խնծուրը կը ջուղնու։
Կուգու տէրվըշը կէսի ասիլի չիղով, աս թավէս ղուրկեզը ձիմիրոկ բիրիլը։
Մարը կինա սոտ կը հիվըննու. տղան կը ղուրկի ձիմիրոկ բիրիլը։ Տղան կըննի կուրթու կը հեսնա խենտո մը կիշի չանցըվեր կը քիշտի զըրկը մեզը թիլլէեը, համան կուգու Ասլանը կը հիծնա եըրվան. Ասլանը մէկ հավալամըշըննիլոն եաս կեչէս կասնա միեալ կեչան։ Կուրթուն, կուրթուն կը հեսնեն տոն մը քի նա դոռ կունա նա փանճառու, Ասլանը մէկ փանչոն կը ծեկիզ պոտը. կը մըննա տղան կիշի նստոծի իշգեն մը ընծըս լուսինկանէն տըսնը չուգգը փառըշ-փառըշ հա փառլամըշըննու. իշգենը կէսի չո՞ց իկի եոս, խէնկէն չո՞ց անցոր, խենտոեը կուն քառսոն տէվ. էնունք եաս կեչեն միալը անցնիլը հէմոր քառսոն հիծուն կը բիրին կը դնեն խենկէն եըրվան կանցնեն։ Տղան կառնի ձիմիրոմը եիտ կը դառնու հազ Ասլանը։ Հիծոծ, կուրթուն դիվիրը Ասլանը իլան տղան կը ծիզվեն հիտվեն. մեմը էսուր մեմը էնուր զալեննիլի կըսպեննին իրինք իլի կէրմէր վիրենը կը մելիկվեն, անթը կեչան ացնիլեն սօնրա Ասլանը կուրթու եէր տեղը, տղան իլի ձմիրոեը կը տանա մորը. կուտի կը ջուղնու։ Կուգու տէրվըշը կէսի չո՞ց իրոց, իբի՞ց.
– Հովը- ասիլի չիղով, ասթավէս իս տուշըլմըշըննում։
Շոտ կը տուշըլմըշըննու քէչ կը տուշըլմըշըննու կէսի դա տղան.
– Եավրըմ, դոն շոտ կըտրեճիս ըմմը զան չըմ ինի քի քէնըզ քուտոտը կըտրեճիս։ Իս քու տէտէն զըրկը բոյդ մոտը հէմ վիտոցը հէմ ձառոցը ձիեը էգոն կը կէպերեմ մէկ քիշիլ կը կտրեր զը, թէ քոն բոյդ մետոնք նիլի կէպիմ իշինքիս թէ կառնոս կտրիս զիրինք։
Կը կէպիզ տղէն բոեդ մետոնքը. տղան զոր կինի ձիեը էգէն մոզը մէսը կը մըննա չը կարնոր կտրեզը։ Էնչոքը կը կինչի զտէրվըշը զըրկը աչքը կը հէնին. աճընը ճեպը աճընը աչքը, սուլագնը ճեպը, սուլագնը ճեպը կը դնեն. զենք ըլի լեռը ձիդինկու մը տոքը կը փրցնին։ Կուգու ձեգոմը ծառէն ծառքը կը վըճռտու. տղան կը հէսգընու իղիրի ձէգիրեն լիզզոն. ձէգիրը վըճռտիլ իքան կէսի -. Իսկիմ քի փիտոր մը, ծիծի ձիթընը տիրիֆէ մը, սրբիզ փիտուրոյը թա սուլագնը աչքը, աճընը աչքէդ, աճընը աչքը սուլագնը աչքէդ տա սրբի զփիտուրոյը եըրվան։ Տղան զիշվեն եանկըլըշ կը դնա շէլ կը մինու ըմը կը հէսգընու զէր կուրութունը սապապը, կուրթու հիտոն կըսպենիզ մարը իլան զտէրվըշը։
Գրի առաւ՝ Տիգրան Մանճիկեան
Քաղուած՝ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան Պաշտօնական Ամսաթերթ՝ Հասկէն, 1936 Յունիս-Յուլիս-Օգոստոս թիւէն, էջ 70-71